Boek van de week door Femke

Mijn oog viel op ‘De schilders van het Friese land’, geschreven en samengesteld door Henk Dijkstra. Wbooks bracht dit nieuwe deel uit in de serie ‘Schilders van …’; ieder deel geeft een historisch beeld van steeds een regio in Nederland, aan de hand van schilderijen.

Natuurlijk niet helemaal een verrassing dat het boek mij opviel, want ik woon, ben opgegroeid en voel mij thuis in Friesland. Zodra ik het boek opensla, zie ik een schilderij van Ids Wiersma. Hij kon als geen ander de sfeer van het Friese landschap vatten. Het schilderij dat mij zo aanspreekt heet ‘Voorjaar’; het is rond 1936 gemaakt. Zes meter breed en anderhalve meter hoog. Immens. Een boerderij, met koeien in het land en paarden die de boer op de ploeg voorttrekken. Je ziet het tegenwoordig niet meer, maar wat een prachtig beeld.

Het boek vertelt over de veranderingen in het Friese landschap en het boerenleven aan de hand van meer dan honderd schilderijen van verschillende kunstenaars. Kunstenaars met grote en wat kleinere namen: onder meer Sjoerd de Vries, Doet Boersma, Rienold Postma, Wim van der Veer en natuurlijk ook Jopie Huisman en Jan Mankes. De opgenomen schilderijen dateren van rond 1680 tot 2021; er zijn verschillende technieken voor gebruikt, van olieverf tot etsen. Aan de schilderijen is af te lezen dat de schilders zich verbonden voelden met hun onderwerpen. Of het nu gaat om mensen, dieren of de prachtige vergezichten.

Henk Dijkstra beschrijft de ontwikkelingen in de schilderkunst door de eeuwen heen en vertaalt dat naar het werk van de schilders. Bij ieder schilderij is een korte beschrijving over de schilder, waar het te vinden is, wanneer het gemaakt is en soms met een inhoudelijke aanvulling. Ook komt de verscheidenheid van het Friese landschap en de aantasting van de natuur door menselijke invloeden aan de orde. Daarnaast verhaalt hij over de ontwikkelingen van het boerenleven: over het ploeteren en zwoegen, de industriële revolutie. En we lezen over de ontwikkeling die de dieren doormaakten, maar ook over de geschiedenis van de boerderijen en de bijbehorende innovaties. Je zou kunnen zeggen dat Dijkstra voor iedere reeks van schilderijen een inleiding geeft. Daardoor vallen de ontwikkelingen en veranderingen je beter op. Je beseft hoeveel er is veranderd in korte tijd.

Schilders van … is een mooi uitgegeven serie boeken: hardcover, helemaal full colour. Over onder andere de Duin en Bollenstreek, Staphorst, Amsterdam en natuurlijk ook Drenthe. Zeer zeker waar voor je geld!