Over de grens

Op 17 augustus 1945, twee dagen na de Japanse capitulatie, verklaarde Indonesië zich onafhankelijk. Nederland erkende dit niet en trachtte met geweld zelf de regie te voeren over het onvermijdelijke proces van dekolonisatie. Dit leidde tot vier jaren van moeizame onderhandelingen en bittere oorlogvoering. In 2005 verklaarde de Nederlandse regering dat Nederland die oorlog niet had moeten voeren. Over het geweld dat de Nederlandse militairen tijdens deze oorlog hadden toegepast, staat echter nog altijd het regeringsstandpunt uit 1969 overeind: er waren wel 'excessen', maar de krijgsmacht had zich in de regel 'correct' gedragen. Naarmate de aanwijzingen van extreem Nederlands geweld zich opstapelden, bleek dit officiële standpunt steeds moeilijker vol te houden. De Nederlandse regering besloot daarom in 2016 tot financiering van een groot onderzoeksprogramma. De belangrijkste conclusies daarvan zijn in dit boek te vinden. De auteurs maken aannemelijk dat de Nederlandse krijgsmacht op structurele basis extreem geweld toepaste en dat dit toen en ook lang daarna op allerlei manieren werd toegedekt. Dit alles past slecht bij een rooskleurig nationaal zelfbeeld - zoals eigenlijk de hele koloniale geschiedenis met dat zelfbeeld schuurt.