I De aarden wallen

[ALTERNATIEVE] NOBELPRIJS VOOR LITERATUUR 2018 Ter gelegenheid van het toekennen van de Alternatieve Nobelprijs voor Literatuur 2018 aan Maryse Condé verschijnen Ségou I en Ségou II weer als aparte paperbacks. Ségou, 'de tuin der listen', is de hoofdstad van een machtig rijk in Noordwest-Afrika. De burgers aanbidden hun fetisjen en genieten van hun voorrechten als heersers over vele onderworpen volkeren in de omstreek. Totdat in het midden van de vorige eeuw vanuit het noorden de roep naar Allah doorklinkt - en zich in dezelfde tijd de eerste blanke voor de poorten van Ségou aandient. De priesters raadplegen de heilige voorwerpen en duiden de tekens: het einde van het leven zoals zij het kennen is in zicht; niets meer zal zijn zoals het was... Met haar monumentale saga Ségou ontsluit Maryse Condé een geheel onbekende wereld. Gesitueerd in het 19-de eeuwse Mali worden de lotgevallen gevolgd van Dousika Traoré, vertrouweling van de koning van Ségou, en zijn vrouwen. Hun nazaten symboliseren de dilemma's en gevaren waarvoor zich de Afrikanen geplaatst zien: de aantrekkingskracht van een universele godsdienst, de verleidingen van de Europese beschaving, de alom loerende slavenhalers, het lokkende vooruitzicht om het onveilige vaderland te verlaten en het geluk in vreemde dienst te zoeken. De historische achtergrond van dit familie-epos vormt de neergang van een der laatste authentieke Afrikaanse rijken, dat van de Bambara met de hoofdstad Ségou. Dit krijgshaftig volk van landbouwers die de oude Afrikaanse tradities aanhangen, worden uitgedaagd door de oprukkende islam. Steeds meer onderworpen nomadenvolkeneren uit de streek worden bekeerd en de rivaliserende handelssteden Tombouctou en Djenné zijn tot centra van Arabische (god)geleerdheid geworden. Maar ook onder de bevolking van de hoofdstad - tot zelfs in de families der edelen - neemt de invloed van deze godsdienst toe. Een andere permanente dreiging gaat uit van de Europese Nederzettingen langs de Golf van Guinee. Zij moeten met een gestage stroom slaven voor de Nieuwe Wereld worden voorzien, en de blanken hebben plannen om hun gebieden uit te breiden en grote plantages in Afrika op te zetten. De pers over Ségou «Deze geschiedenis mag zich dan anderhalve eeuw geleden afspelen onder zwarten uit het verre Mali, als hedendaagse blanke lezer herken je moeiteloos hun drijfveren en emoties, hun worsteling met zichzelf en de wereld om hen heen. Het collectieve drama van de geschiedenis en de individuele tragedie van de mens zijn in dit epos op meesterlijke wijze op elkaar betrokken. Zelden las ik zo'n geslaagde poging het leven in al zijn dimensies te verbeelden.» - Vrij Nederland «Met Ségou heeft Maryse Condé een nieuwe standaard gevestigd voor de historische roman over Afrika.» - De Volkskrant «Een van de beste romans die ik sinds lang gelezen heb en waar ik meer dan vijfhonderd bladzijden lang genoten heb. Maryse Condé levert hier een pareltje van verplichte literatuur.» - Het Volk «Deze magistrale saga, waarin ook onvergetelijke vrouwenfiguren, speelt in het oude animistische Afrika aan het eind van de achttiende eeuw. De geschiedenis van het binnendringen van de islam in Afrika is nog niet erg bekend; zeker in romanvorm is er weinig over geschreven.» - NRC Handelsblad