4

De delen Karmaonderzoek 1 t/m 5 vormen een reeks in een reeks. Ze bevatten de ruim zestig voordrachten die Rudolf Steiner aan het eind van zijn leven gaf over het thema dat hem het meest na aan het hart lag: de concrete werking van het karma. In Karmaonderzoek 4 staat de geschiedenis van Europa centraal, vanaf de 'duistere' middeleeuwen tot de eerste decennia van de twintigste eeuw. De intelligentie van de mensen verliest in deze eeuwen haar spirituele inslag en wordt een door en door aards vermogen. Steiner schetst hoe achter deze ontwikkeling een kosmische strijd schuil gaat. De grote opponenten daarin zijn Michaël en Ahriman. En het toneel waarop de strijd wordt uitgevochten is de menselijke ziel. Tegen deze achtergrond spreekt Steiner o.m. over het Ierse christendom, over de Arthur- en de graalstroming, en over de spirituele school van Michaël in de nieuwe tijd. (Uit GA 237 en 240) Werken en voordrachten, deel b5.